Ĉiumonate per podkasto, la ĉefartikolo kaj aliaj eltiraĵoj el nia kritika monatgazeto de informoj kaj analizoj. Redaktata en Parizo ekde 1954 kun Esperanta versio ekde 2002, Le Monde diplomatique eldoniĝas en 25 lingvoj, kaj ĝin legas unu miliono da homoj tra la mondo. Ni speciale okupiĝas pri aŭtoritata ĵurnalismo, elstarante sur la ĉiam pli unuforma tereno de la amaskomunikiloj pro nia kritika vidkapablo, profundaj analizoj pri mondaj aferoj, kaj raportoj lumigantaj la staton de nia planed ...
…
continue reading
Chaque mois en accès libre : l'éditorial, le sommaire et le podcast du « Diplo ». Pour écouter l'ensemble du « Journal audio », abonnez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio
…
continue reading
1
Merituloj de Nobel-premio pri paco
6:32
6:32
Redă mai târziu
Redă mai târziu
Liste
Like
Plăcut
6:32Post S-roj Theodore Roosevelt, kiu konsideris Latin-Amerikon kiel “malantaŭan korton”, kie Usono povis laŭvole interveni, George Marshall, kiu aprobis la bombadojn de Hiroŝima kaj Nagasaki kaj organizis unu el la unuaj entrudiĝoj de la malvarma milito, Henry Kissinger, fervorulo de malstabiligo, kaj Barack Obama, kiu bombardis Afganujon, Irakon, Li…
…
continue reading
…
continue reading
La arabaj landoj ne helpos Gazaon. Neniu el ili ekproponis ian ajn gravan diplomatian iniciaton por malhelpi reokupadon de la enklavo kaj ĉesigi la israelan fajran diluvon, kiun ĝi suferas de preskaŭ du jaroj. “Le Monde diplomatique”, Septembro 2025. Legu la tekston de tiu ĉi artikolo: https://eo.mondediplo.com/2025/09/article3322.html Artverko: Fr…
…
continue reading
Konstatebla ie ajn en Eŭropo, la korelativeco inter kreskado de migraj fluoj kaj kreskado de ksenofobaj partioj ŝajnas preskaŭ aŭtomata. “La franca popolo ne plu volas enmigradon” deduktas S-ino Marine Le Pen, antaŭ ol alvoki referendumon. Sed per kia demando? “Le Monde diplomatique”, Aŭgusto 2025. Legu la tekston de tiu ĉi artikolo: https://eo.mon…
…
continue reading
Kaj jen Irano. Post Gazao, Cisjordanio, Libano, Sirio, Jemeno. Baldaŭ estos pli facile listigi la landojn kaj regnojn de Proksim-Oriento, kiujn Israelo ne bombadis en 2025. Por ĝustigi sian novan atakon, Telavivo, same kiel kutime, asertis sian "laŭrajtan memdefendon". Tamen la faktoj ne estigas dubon. "Le Monde diplomatique", Julio 2025. Legu la t…
…
continue reading
1
La mirinda mondo de influistoj
36:16
36:16
Redă mai târziu
Redă mai târziu
Liste
Like
Plăcut
36:16Ĉiujn tagojn, la francoj mezume pasigas inter unu kaj du horojn vizitante interretajn sociajn retojn. Por kapti ilian atenton, influistoj havas manierojn bone elprovitajn kaj tre efikajn. Vetkurante por la plej granda spektantaro, ĉiuj volas imiti ilin. Jen esploro de tia universo submetita al algoritmoj. «Le Monde diplomatique», Junio 2025. Legu l…
…
continue reading
Por S-ro Donald Trump «tariff» (doganpago) estas «la plej bela vorto en la vortaro». Ĉu ankaŭ por la maldekstro? Nun embarasiĝinta de la naciisma direkto, kiun donas al ĝi la usona prezidanto, ĝi estis antaŭ nelonge fiera defendi sian propran version de protektismo. «Le Monde diplomatique», Majo 2025. Legu la tekston de tiu ĉi artikolo: https://eo.…
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
Quand, le 2 avril dernier, M. Trump a annoncé son « jour de la libération », c'est-à-dire une hausse spectaculaire des droits de douane pour tous les pays de la planète, la réprobation a été presque unanime. Pourtant, au début des années 2000, la lutte contre la mondialisation néolibérale apparaissait comme une cause progressiste. Dans le sillage d…
…
continue reading
Stranga alianco ekformiĝas. Ja ne tiu de «malbono» en kiu ariĝas la «malamikoj» de Okcidento. Nek tiu de s-ro Donald Trump ĝis s-ro Vladimir Putin. Sed pli vasta alianco, tiel laŭmoda kiel miskonata: la internacio de cenzuristoj, en kiu flankalflanke troviĝas aŭtokratoj, demokratoj kaj burokratoj. «Le Monde diplomatique», Aprilo 2025. Legu la tekst…
…
continue reading
Un axe étrange prend forme. Non pas celui du « Mal » qui rassemblerait les « ennemis » de l'Occident. Ni celui qui irait de M. Donald Trump à M. Vladimir Poutine. Mais une alliance plus large, aussi courue que méconnue : l'Internationale des censeurs, où se coudoient autocrates, démocrates et bureaucrates.…
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
1
Kiu voĉdonas por la franca ekstremdekstro?
28:57
28:57
Redă mai târziu
Redă mai târziu
Liste
Like
Plăcut
28:57Jen partio, kiu gajnas ok milionojn da voĉoj en dudek jaroj. Kiu estas ĝia recepto? Kiaj estas ĝiaj ingrediencoj, ideologiaj aŭ sociologiaj? Pri tio, pluraj freŝdataj publikigaĵoj donas valorajn respondojn. «Le Monde diplomatique», Februaro 2025. Legu la tekston de tiu ĉi artikolo: https://eo.mondediplo.com/2025/03/article3276.html Foto far Blandin…
…
continue reading
Kun iliaj borsaj kapitaloj, kiujn envias eĉ malnetaj enlandaj produktoj, ilia kontrolo pri dissendado de informoj, kaj ilia ĉieesto en socialaj interrilatoj, la usonaj gigantoj de ciferecaj teknologioj ŝajnis fine pli potencaj ol ŝtatoj. Fabriki monon (virtualan) aŭ konkeri la kosmon, ilia apetito por regpovo ŝajnis senlima. La sensacia submetiĝo d…
…
continue reading
Avec leur capitalisation boursière à faire pâlir un produit intérieur brut, leur mainmise sur la diffusion de l'information et leur omniprésence dans les interactions sociales, les géants américains du numérique avaient fini par paraître plus puissants que les États. Battre monnaie (virtuelle) ou conquérir l'espace, leur appétit régalien semblait s…
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
Pri la balotadoj, kiuj punktis la jaron 2024, ne estis antaŭskribite, ke la prezidanta balotado de Rumanujo havos apartan gravecon. De post 1989 kaj la disfalo de komunismo Social-Demokrata Partio (PSD) kaj Nacia Liberala Partio (PNL), ambaŭ same tiom atlantikismaj kaj poreŭropaj, sin sekvas en regado, kiam ili ne kune regas, kiel okazas nun. Surpr…
…
continue reading
Parmi les nombreuses élections qui ont émaillé l'année 2024, il n'était pas écrit que le scrutin présidentiel roumain tiendrait une place particulière. Depuis 1989 et la chute du communisme, le Parti social-démocrate et le Parti national libéral, aussi atlantistes et proeuropéens l'un que l'autre, se succèdent au pouvoir, quand ils ne gouvernent pa…
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
Esti senigita de laboro estas malbeno. Tro ofte labori estas sufero, kiam ĝi donas la senton, ke oni dronas en oceano da sensencaj, lacigaj kaj tro multaj taskoj. Ekde la 1980-aj jaroj, la francaj regantoj kontribuis por igi salajrecon sperto de maljusteco, kaj nuntempe firmigas tiun ĉi alternativon: estas tio aŭ nenio. «Le Monde diplomatique», Dec…
…
continue reading
Ĉu eblas samtempe brustoŝveli kaj ventrodanci? Laŭ arta vidpunkto, tio estas malkonsilinda: brusta rigideco malhelpas pelvan flekseblecon, kaj rezultas malgracia movo, kiu iom ridindigas la faranton. Laŭ diplomatia vidpunkto la rezulto ne estas pli konvinka. La eŭropaj regantoj, kiuj akceptis la elekton de s-ro Donald Trump per miksaĵo de fanfarona…
…
continue reading
Malabundo: tiu metodo estas tiel misfamiĝinta, ke oni ne plu aŭdacas diri ĝian nomon. La franca registaro do aludos «buĝeton por reĝustigo», «por respondecemo», «por vero». Tiel ĝi revenas. Ne kiel ŝokterapio, sed iom post iom, diskrete, preskaŭ honte. «Le Monde diplomatique», Novembro 2024. Legu la tekston de tiu ĉi artikolo: https://eo.mondediplo…
…
continue reading
Austérité : la méthode est à ce point disqualifiée qu'on n'ose plus dire son nom. Le gouvernement français évoquera donc un « budget de redressement », « de responsabilité », « de vérité ». Ainsi revient-elle. Non comme une thérapie de choc, mais graduellement, discrètement, presque honteusement.
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
Legu la tekston de tiu ĉi artikolo — https://eo.mondediplo.com/2024/10/article3236.html Tiel la historio estas abunde manipulata. Ĝi pravigas militojn, senkvalifikas kontraŭulojn, kunveldas kolektivajn identecojn. Ĉiu povas tion kaŝi, reskribi, distordi, en ĝi elhaki analogion, referencon ekde kiam ili komfortigas demonstradon. Por kontraŭagi la do…
…
continue reading
L'histoire est manipulée à foison. Elle justifie des guerres, disqualifie des adversaires, soude des identités collectives. Chacun peut l'occulter, la récrire, la distordre, y piocher une analogie, une référence dès lors qu'elles confortent une démonstration. Or, contrer la pensée dominante requiert toujours un double travail. Car, avant même d'exp…
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
1
Okcident-Saharo laŭ la prezidanto Macron
5:45
5:45
Redă mai târziu
Redă mai târziu
Liste
Like
Plăcut
5:45Legu la tekston de tiu ĉi artikolo — https://eo.mondediplo.com/2024/09/article3226.html Per sia decido, la 30-an de Julio, agnoski la suverenecon de Maroko super la Okcidenta Saharo per simpla mesaĝo adresita al la reĝo Mohammed-la 6-a, s-ro Emmanuel Macron ne nur simple ignoris la internacian juron, sed ankaŭ serioze tuŝis la delikatan ekvilibron …
…
continue reading
En décidant, le 30 juillet dernier, de reconnaître la souveraineté du Maroc sur le Sahara occidental par un simple courrier adressé au roi Mohammed VI, M. Emmanuel Macron ne s'est pas simplement affranchi du droit international, il a mis aussi à mal l'équilibre fragile des relations franco-algériennes.…
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
Legu la tekston de tiu ĉi artikolo — https://eo.mondediplo.com/2024/08/article3218.html La politikaj gvidantoj estas taskitaj trankviligi la debatojn, mildigi la kontraŭecojn, malvarmigi la pasiojn. Ĉar kiel eblus imagi socion en trankvilo, se oni, ekde kiam oni estas ĉe la pinto de la potenco, ne ŝparas insultojn? «Le Monde diplomatique», Aŭgusto …
…
continue reading
Tous les articles du « Monde diplomatique » sont disponibles pour les abonnés, connectez-vous sur www.monde-diplomatique.fr/audio.
…
continue reading
Depuis la dissolution de l'Assemblée nationale, les esprits s'échauffent. Des élus sont agressés, des permanences saccagées, des militants tabassés. Les menaces pullulent sur les réseaux sociaux, les dirigeants politiques s'invectivent. Face à ce climat, une solution transpartisane semble se dégager : « l'apaisement ».…
…
continue reading
1
La internacia justico en la kaldrono de Gazao
17:29
17:29
Redă mai târziu
Redă mai târziu
Liste
Like
Plăcut
17:29Legu la tekston de tiu ĉi artikolo — https://eo.mondediplo.com/2024/07/article3213.html La internaciaj tribunaloj malofte troviĝis tiom en la atento de la publika opinio. La du procesoj komencitaj en Hago pri Gazao – unu kontraŭ la ŝtato Israelo, la alia kontraŭ ties gvidantoj kaj kontraŭ tiuj de Hamaso – montras la romplinion de moviĝanta mondpoli…
…
continue reading