Dick en Daniël smeden nu al plannen voor 2026. Wat vind jij als luisteraar? Welke onderwerpen moeten zij oppakken? En wie wil jij dat er aanschuift? Denk mee op nd.nl/denkmee en win een boekenpakket! Met tv-presentator Joris Linssen en dominee Anne-Marie van Briemen. Het is bijna Kerst. Iedereen lijkt dan wel een beetje geloviger: kerststalletjes e…

Dick en Daniël smeden nu al plannen voor 2026. Wat vind jij als luisteraar? Welke onderwerpen moeten zij oppakken? En wie wil jij dat er aanschuift? Denk mee op nd.nl/denkmee en win een boekenpakket! Te gast zijn CGK-dominees Alwin Uitslag en Cees-Jan Smits. Ze staan hetzelfde in het geloof en óók in de gevoelige discussies als over de vrouw in het…

Dick en Daniël smeden nu al plannen voor 2026. Maar wat vind jij als luisteraar? Welke onderwerpen moeten zij oppakken? En wie wil jij dat er aanschuift? Denk mee met Dick en Daniël op nd.nl/denkmee en win een boekenpakket! === Met Bert Jan Lietaert Peerbolte, hoogleraar Nieuwe Testament aan de VU en Jeroen Kloosterman, hersteld-hervormd predikant …

De politici Chris Stoffer (‘lastige zondagen’) en Derk Boswijk (‘een worsteling’) gaan niet aan het avondmaal. Voor veel reformatorische christenen is hun ervaring herkenbaar. De vrees voor het avondmaal is groot. Ben ik bekeerd? Heb ik mij voldoende voorbereid? Voldoe ik wel? Avondmaalsmijding komt veel voor in reformatorische kerken. Er zijn kerk…

David de Vos was de ideale schoonzoon, maar is nu het enfant terrible van evangelisch Nederland. Meer dan twintig jaar verkondigde hij het evangelie op podia in binnen- en buitenland. Maar hij stopt, want volgens hem hem zijn ‘alle mensen kinderen van God’. Dick en Daniël praten met David over wat hij over zich heen krijgt, maar stellen hem kritisc…

Arnold Huijgen maakte naam met zijn boeken over Maria en de hel – geen thema’s waarover je dominees vaak hoort. De christelijk-gereformeerde Arnold ziet zich graag als ‘theoloog van de vergeten groenten’. Hij gaat aan op vergeten onderwerpen. Bij Dick en Daniël ontvouwt hij als kersverse ‘theoloog der Nederlanden’ zijn plan voor komend jaar. Wat he…

Met Gert Janssen van Refoweb en panellid, dominee Arie Simons. 23 duizend vragen (!) heeft Refoweb in een kleine 25 jaar al beantwoord. Die variëren van ‘Hoe ver mag ik gaan tijdens mijn verkering?’ tot ‘Hebben dieren een ziel?’ en ‘Ben ik een kind van God?’. Waarom is er onder reformatorische jongeren zo’n enorme behoefte aan een ‘eigen’ online vr…

Te gast zijn dominees Ad van Nieuwpoort en Bettelies Westerbeek. We leven daags na de Tweede Kamerverkiezingen. Ad en Bettelies werken beiden in Den Haag, maar in heel verschillende wijken. Hoe kijken ze naar de verkiezingsuitslag? Waar maken ze zich zorgen om? En hoe ‘politiek’ kun je als dominee zijn? In het arme Moerwijk heeft Bettelies oog gekr…

Te gast is hoogleraar theologie Wim van Vlastuin. Hij schreef ‘In Christus gedoopt’ over wat in de gereformeerde traditie de doop werkelijk betekent. Je wordt als kind niet alleen maar lid van de kerk, of op de ‘erf van het verbond’ geplaatst. Je wordt een kind van God. Punt. De doop is zoals een trouwring, stelt Wim. Het ritueel is het teken van G…

Te gast is Derk Boswijk, nummer 3 op de CDA-lijst en ‘misschien wel het meest behoudende CDA-Kamerlid’. Hoewel hij in een SGP-bubbel leeft, kiest Derk principieel voor het CDA. Waarom? Daarvoor vertelt hij het bijbelverhaal van de profeet Elia en stalmeester Obadja (1 Koningen 18). Voor Derk is de zondag heilig. Liefst twee keer naar de kerk in zij…

Mirjam Bikker (43) houdt de zondag heilig, ook midden in de verkiezingscampagne. Als lijsttrekker van de ChristenUnie geen politieke tv-programma's voor haar. ‘De zondag is de brandstof waarop ik de rest van de week kan functioneren.’ Twee keer naar de kerk op zondag? Gewoon doen. ‘Ik heb het nodig om tot rust te komen.’ Zelf is ze gestopt met bijb…

Hij volgde twee jaar geleden Kees van der Staaij op als SGP-leider, en heeft iets meer van ‘de beuk erin’. Geloof is ‘alles’ voor Chris Stoffer (51), en aan zijn zondagsrust moet je niet komen. ‘Hooguit kijk ik één of twee keer op mijn telefoon.’ Wat beweegt hem, en wat betekende het vroege overlijden van zijn moeder voor zijn geloof? Erop vertrouw…

Te gast is Piet Vergunst, de algemeen-secretaris van de Gereformeerde Bond die na ruim 25 jaar met pensioen gaat. De Gereformeerde Bond is de behoudende flank van de Protestantse Kerk in Nederland vooral bekend van het zingen van oude Psalmen, tegen de vrouw in het ambt en de initiatiefnemer van de Herziene Statenvertaling. Maar de Bond is niet voo…

Te gast is dominee Bas van der Graaf, schrijver van het boek Levenslessen van Jezus. Hoe word je een mooier, beter mens als je naar Jezus luistert? Bas maakte eigenlijk een soort zelfhulpboek met Jezus, aan de hand van de Bergrede. ‘Je kunt hem een goeroe noemen.’ Maar hoe werkt dat? Kun je het evangelie zo gebruiken? En wat leer je dan concreet, h…

Met oud-Navigators-praeses Edgar Eilander en IFES-studentenwerker Yvonne Cho. Studeren is duur, een kamer vinden is lastig en je moet het studietempo flink erin houden. Dus staat het lidmaatschap van ook christelijke studentenverenigingen onder druk. Dat is een slechte ontwikkeling, zeggen Yvonne en Edgar. Natuurlijk kost een studentenvereniging je…

Met twee vrouwelijke leidinggevenden: Rina Molenaar, directeur van hulporganisatie Woord en Daad en Jolineke van Dooren, directeur van de Johannes Calvijnschool in Sliedrecht. Vrouwen die leiding geven – daar zijn we in Nederland wel zo’n beetje aan gewend. Maar waar dat nog steeds lastig kan liggen, is in de reformatorische wereld. Want hoort dat …

Met twee gasten die alles weten van geloof en jongeren: Corina Nagel (KiemPlaats, PKN) en Wim Klop (hersteld-hervormd jeugdwerkadviseur). Het kerkelijke seizoen begint zachtjes aan weer. Hoe krijg je je kinderen naar catechisatie? Dit geloofsonderwijs dat in veel protestantse kerken wordt aangeboden roept vaak onder tieners een ‘Beh’-gevoel op. Nie…

⚙️ Wegens onderhoud aan onze studio kan de kwaliteit van de podcast anders klinken dan u gewend bent. Te gast zijn Jolanda Aantjes, bestuurslid van New Wine die bekendheid verwierf door dagelijks te bidden voor nieuwe dopelingen in haar kleine kerk, en Ronald Westerbeek, huistheoloog van New Wine en auteur van het nieuwe boek 'Proeven en watertande…

⚙️ Wegens onderhoud aan onze studio kan de kwaliteit van de podcast anders klinken dan u gewend bent. Met Gert-Jan Baan, dominee in de Gereformeerde Gemeenten, en Nederland Zingt-organist Martin Zonnenberg. Hoe komt het dat een kerkdienst zonder orgel voor veel traditionele protestanten ondenkbaar is? En waarom botsen organisten en predikanten in r…

⚙️ Wegens onderhoud aan onze studio kan de kwaliteit van de podcast anders klinken dan u gewend bent. Met dominee Anton Egas en professor Gerard den Hertog. Na het vastlopen van de gesprekken over vrouw in het ambt heeft de synode van de Christelijke Gereformeerde Kerken het opgegeven. De toekomst van het kerkverband ligt in handen van lokale kerke…

Een extra aflevering met Dick Schinkelshoek als gast in plaats van interviewer. Dick promoveert vandaag op de ethische worsteling van de Duitse theoloog Alfred Dedo Müller met de ontwikkelingen in nazi-Duitsland. Wat hebben zijn keuzes ons vandaag de dag te zeggen? Müller ging ver mee met de nazi’s in hun spreken en handelen. Hij wilde relevant zij…

Ze zijn bekend als voorgangers van de Barneveldse evangelische megakerk Doorbrekers, maar ooit zaten Peter en Ilona Paauwe twee keer per zondag in de Gereformeerde Gemeenten. Maar hoe word je nu gered van je zonden? En waarom is er telkens die ervaring dat het wankele geloof van doordeweeks op zondag weer wordt afgebroken? Het is niet dat ze met ne…

Wat in de Verenigde Staten gebeurt, komt vroeg of laat ook naar Nederland. Of je het nu wilt of niet: Amerika is een gidsland. Gert-Jan Segers trok vijf maanden door de Verenigde Staten. Hoe zag hij het land veranderen onder het presidentschap van Donald Trump? En wat kunnen wij leren van Amerikaanse christenen? Amerikanen zijn bang geworden, const…

Met rabbijn Lody van de Kamp en kersverse CHE-lector Marco Rotman. Een farizeeër, dat wil niemand zijn. Totdat je doorkrijgt wie de farizeeërs in Jezus’ tijd waren. Rabbijn en ND-columnist Lody is hun trotse nakomeling. ‘En ik ben echt niet huichelachtig.’ Marco gaat onderzoek doen naar diep ingesleten beelden van Joden in het Nieuwe Testament, en …

Met Thirza van der Neut en baptistenvoorganger Maurits Luth. Jarenlang was Thirza verslaafd aan porno. Nu maakt ze zich sterk voor het bespreken van het onderwerp. Porno is overal. En het is een probleem, want een mooier en geloviger mens word je er niet van. Jongeren vertellen opener dan vroeger dat ze verslaafd zijn, kinderen leren van porno hoe …

Met evangelisch-charismatisch spreker Martin Koornstra. Het is bijna Pinksteren. Martin groeide op als radicaal pinkstergelovige. Gebedsgenezing was, als een van de gaven van de Heilige Geest, een kernonderdeel van zijn bediening. Maar daar denkt hij nu minder extreem over, zegt hij. Martin kiest voor het ‘radicale midden’, zoals hij het verwoordt …

Met psychosociaal hulpverlener Henrike Schouten en relatiecoach Cocky Drost. We moeten het hoognodig hebben over gezinsvorming, vinden Cocky en Henrike. Zeker in christelijke kring. Want dat iedereen het maar vooral zelf moet weten, maakt vrouwen - en ook mannen - erg eenzaam. Aan de ene kant is de wereld complexer geworden, en opvoeden ingewikkeld…

Met Wilke Stuij van EO Beam en spreker bij de komende EO Jongerendag. Geloven verandert. Waarom blijft de EO Jongerendag in deze tijd van social media toch zo’n succes? De tieners en twintigers van vandaag staan gemiddeld een stuk positiever tegenover geloven dan voorgaande generaties. Wat is er gaande onder Nederlandse jongeren? En zagen ze dat aa…

Met Esther Grisnich van SGP-vrouwennetwerk Sapientia en theoloog Henk Post. Waarom geven ze bij de SGP niet, zoals andere (christelijke) partijen, ruimte aan vrouwen om mee te doen? Waar komt het idee vandaan dat het ‘regeerambt’ alleen mannen toekomt? Henk promoveerde op het onderwerp, en geeft historische duiding. Politiek actieve vrouwen zijn na…

Met de dominees Kasper Jager en Tjaard Barnard. Kasper is als predikant van de Open Hof in Kampen al vijf maanden gastheer van de Oezbeekse familie Babayants. Zij hebben ‘kerkasiel’ gezocht in zijn kerk: zolang daar een eredienst gaande is, mag de overheid het gezin niet uitzetten. Remonstrants predikant Tjaard keert zich tegen het fenomeen kerkasi…

Met rasechte protestanten en tegelijk Katholieke Kerkadepten Andries Knevel en Elsbeth Gruteke. Paus Franciscus is overleden. Katholieken zijn in rouw en in afwachting van een nieuwe kerkleider. Hoe is dat voor protestanten? Hoe kijken zij naar het fenomeen paus, en naar Franciscus in het bijzonder? Dat hij de antichrist is, wordt in deze gesecular…

Met de christelijk-gereformeerde dominees Cees-Jan Smits en Rein den Hertog. In de doodsstrijd van de Christelijke Gereformeerde Kerken zien Cees-Jan en Rein toch lichtpuntjes. Rein moest om zichzelf (‘en het proces’) te beschermen terugtreden uit de vorige synode, Cees-Jan zat bij de laatste overleggen op het puntje van zijn stoel. Natuurlijk, ze …

Martha Frederiks (60) wordt de nieuwe rector van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), de predikantsopleider van de PKN. De hoogleraar wereldchristendom werkte eerder als predikant in Gambia. Aanstaande dominees wil ze graag meegeven dat het wereldwijde christelijke geloof veel breder en diverser is dan hun eigen protestantse traditie. …

Met ondernemer Piet Mars (70), oprichter van softwarebedrijf Afas. Zijn bedrijf verwerkt talloze Nederlandse salarisstrookjes, ziekmeldingen en vakantiedagen. Zelf staat hij in de Quote500 op een eerbiedwaardige 58e plek - iets waar hij zelf niet mee te koop loopt. Piet vindt immers dat hij een gewone hardwerkende jongen met een bedrijf is. Ooit vo…

Met dominee Gerard van Zanden. Het is vijf jaar geleden dat de hele samenleving, inclusief de meeste kerken, op slot ging vanwege het coronavirus. Hebben christenen er goed aan gedaan zo veel mee te bewegen, kerkdiensten totaal digitaal te doen, en de ouderen en stervenden niet meer te bezoeken? Gerard, tegenwoordig predikant op Katwijk en in de co…

Te gast is hardstyle-dj Sefa Vlaarkamp (24). Als niet-christelijk opgevoede jongen kwam hij via Bach bij de Geneefse psalmen terecht en via de berijming van 1773 in de reformatorische wereld. Hij treedt op voor een uitzinnige menigtes tot wel 60.000 mensen zoals bij festival Defqon.1 - waar diehardfans zijn naam op hun arm hebben getatoeëerd. En op…

De bekende evangelische voorganger Jan Pool heeft kanker. Menselijkerwijs gesproken is hij niet meer te genezen. Hoe ga je daarmee om als je altijd hebt geloofd dat God geneest, ook heel concreet? Komt de kanker bij God vandaan? En wat leert ziekte je over wie God is? Jan vertelt open over zijn ziekte, zijn twijfel en zijn geloof. Dat is belangrijk…

Met dominees Almatine Leene (NGK) en Rinie van Reenen (HHK). De hel is weer helemaal onderwerp van gesprek in kerkelijke kringen sinds Reinier Sonneveld zijn boek Het einde van de hel uitbracht. Maar hoe preek je over Gods oordeel? En hoe praat je erover in de kerk? Rinie gelooft dat je als predikant daarin helder moet zijn: er zijn twee wegen, en …

Te gast is spreker en columnist Christine Stam. Ze mogen in veel kerken niet stemmen, laat staan als ambtsdrager gekozen worden. In de SGP mogen ze eigenlijk niet op de lijst, en buiten de deur werken is officieel ook lastig. Hoeveel ruimte krijgen vrouwen in de reformatorische zuil? ‘De stem van vrouwen wordt inderdaad niet gehoord’, zegt Christin…

Met Joost Röselaers, remonstrants predikant in Bussum. Af en toe klinkt er een bittere klacht in kerkelijk Nederland: we worden vrijzinniger met z’n allen. En vrijzinnig - dat wil niemand zijn. Of toch? Voor Joost is vrijzinnig geloven ‘het meest pure calvinisme’ dat er bestaat. Het gaat er niet om dat je niet zou mogen geloven dat Jezus God is, he…

Met PKN-dominee Mark de Jager en Mozaiek-voorganger Arjen ten Brinke. Mozaiek heeft het kerkelijk landschap op z’n kop gezet. Eerst in Veenendaal en daarna in een handvol andere plaatsen trekt de relatieve nieuwe evangelische gemeente duizenden bezoekers. Soms tot afgunst en afgrijzen van bestaande kerken. Stop daar alsjeblieft mee, zeggen Mark en …

Met de christelijk-gereformeerde dominees (en tegenpolen) Anton Egas uit Damwoude en Henk Mijnders uit Zwolle. De Christelijke Gereformeerde Kerken staan in brand. Het kerkgenootschap staat op de drempel van een scheuring omdat de verschillende kerken het niet eens zijn over onder meer de vrouw in het ambt. Een scheuring lijkt onvermijdelijk. Anton…

Met theoloog en schrijver Reinier Sonneveld. Er zijn twee wegen: een weg naar de hemel en eentje naar het eeuwige verderf. Veel kerkgangers hebben het altijd zo geleerd, maar hoe bijbels is dat? En hoe redelijk, als je in een goede God gelooft? Reinier schreef het boek Het einde van de hel, en betoogt daarin dat het veel bijbelser, christelijker en…

Met synodevoorzitter Peter Sinia van de Nederlandse Gereformeerde Kerken en Mariecke van den Berg, bijzonder hoogleraar feminisme en christendom aan de Radboud Universiteit in Nijmegen en universitair hoofddocent religie en gender aan de VU Amsterdam. Veel homo’s hebben onnoemelijk veel pijn geleden door hoe kerken en individuele christenen met hen…

Met evangelist en dirigent Bert Noteboom en zijn dochter Joëlle (16). Bert is onder meer bekend van Nederland Zingt en de mannenzangavonden in Katwijk. Zo’n vijf avonden per week maken Joëlle en haar vader Bert aan tafel een spontane video waarin zij hem een onverwachte vraag stelt over het geloof. Die worden op sociale media massaal bekeken. Waaro…

Een heftig onderwerp dit keer: hoe ga je in de kerk om met daders van seksueel misbruik? Is er voor hen plaats in de christelijke gemeente? En wanneer begin je over vergeving? Niet te snel, zegt Paul van Dam. Paul werd als kind slachtoffer van seksueel misbruik. Kerken beginnen te snel tegen slachtoffers over vergeving. Désirée Dijk is herstelbemid…

‘Van een bezoek aan Oekraïne word ik geloviger.’ EO-voorzitter Arjan Lock merkte het heel duidelijk, nadat hij in het land was geweest dat door oorlog wordt verscheurd. Samen met ND-oorlogscorrespondent Daphne Wesdorp, die het leed en de verwoesting van de oorlog met eigen ogen zag, vertelt hij aan Dick en Daniël over hoe Oekraïners dit jaar Kerst …

Geen Kerst zonder muziek. Zeker niet in de kerk. Hoe komt dat? Wat maakt een kerstlied goed? En zijn er ook nieuwe kerstliederen die je niet zou mogen missen? Onderaan deze shownotes vind je een Spotify afspeellijst met alle liederen en nummers die langskomen in deze aflevering. Kun je ze eens rustig naluisteren. Te gast zijn twee zeer ervaren muzi…

Met dominee Willem Visscher en historicus en ouderling Ton van der Schans, beiden van de Gereformeerde Gemeenten. De ‘GerGem’ zijn het grootste kerkverband van de reformatorische zuil. Maar wat is dat voor een kerk? En wat klopt er van de clichés van starheid en somberheid? ‘Niets’, antwoordt Willem resoluut op die laatste vraag. In de Gereformeerd…

Met de kersverse theoloog des vaderlands Mirella Klomp. Kijk eens naar beneden, naar de grond onder je voeten. Wat is dat voor grond? En als je erop geboren bent: hoe heeft die je leven bepaald? Krijg je er een gevoel van vrijheid door, of voelt die grond beklemmend? Is het je vaderland, of zal het dat nooit worden? Christenen zijn te veel met hun …