976. Biografie samouków. Wiek XIX i demokratyzacja wiedzy / dr Joanna Kubicka

Wszechnica.org.pl - Historia

#Wyższa edukacja #Edukacja #Wszechnica.org.pl - Historia

44:09

When a young Eva Kollisch arrives as a refugee in New York in 1940, she finds a community among socialists who share her values and idealism. She soon discovers ‘the cause’ isn’t as idyllic as it seems. Little does she know this is the beginning of a lifelong commitment to activism and her determination to create radical change in ways that include belonging, love and one's full self. In addition to Eva Kollisch’s memoirs Girl in Movement (2000) and The Ground Under My Feet (2014), LBI’s collections include an oral history interview with Eva conducted in 2014 and the papers of Eva’s mother, poet Margarete Kolllisch, which document Eva’s childhood experience on the Kindertransport. Learn more at www.lbi.org/kollisch . Exile is a production of the Leo Baeck Institute , New York | Berlin and Antica Productions . It’s narrated by Mandy Patinkin. Executive Producers include Katrina Onstad, Stuart Coxe, and Bernie Blum. Senior Producer is Debbie Pacheco. Associate Producers are Hailey Choi and Emily Morantz. Research and translation by Isabella Kempf. Sound design and audio mix by Philip Wilson, with help from Cameron McIver. Theme music by Oliver Wickham. Voice acting by Natalia Bushnik. Special thanks to the Kollisch family for the use of Eva’s two memoirs, “Girl in Movement” and “The Ground Under My Feet”, the Sophia Smith Collection at Smith College and their “Voices of Feminism Oral History Project”, and Soundtrack New York.…

acum un an 51:00

MP3•Pagina episodului

Wykład dr Joanny Kubickiej z Instytutu Kultury Polskiej [25 stycznia 2021 r.] dr Joanna Kubicka - kulturoznawczyni, adiunkt w Instytucie Kultury Polskiej UW, autorka książki Na przełomie. Pozytywiści warszawscy i pomoc własna (2016). Interesuje się procesem demokratyzacji i tradycjami zaangażowania społecznego w Polsce. Wykład zrealizowany we współpracy z Instytutem Kultury Polskiej Znajdź nas: https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #biografia #samouk #kultura #wiedza #edukacja #nauka #historia #ikpuw

1032 episoade

976. Biografie samouków. Wiek XIX i demokratyzacja wiedzy / dr Joanna Kubicka

Wszechnica.org.pl - Historia

73 subscribers

published acum un an

Distribuie

MP3•Pagina episodului

1032 episoade

#Wyższa edukacja #Edukacja #Wszechnica.org.pl - Historia

Wszystkie odcinki

1
1027. Witajcie w nowym świecie... /Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański 1:49:40

acum 1 day1:49:40

1:49:40

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowski w ramach cyklu #rozmowywszechnicy [5 marca 2025 r.]Jakim? Jeszcze nie wiadomo, może to będzie świat nie do końca urządzony. W każdym razie zastanowimy się czy istnieje coś takiego jak doktryna Donalda Trumpa oraz czy istniej coś takiego jak doktryna Władimira Putina. Jeśli tak, to czy są jakieś punkty styczne i po co Donaldowi Trumpowi Putin, a Władimirowi Putinowi Trump. Porozmawiamy o świecie jaki żegnamy. I czy i jak Europa ma szanse by sobie radzić z tą nową sytuacją i ile ma czasu. Czy zaczyna rysować się entente cordiale naszych czasów, a jeśli tak to czy Niemcy do niego dołączą i kiedy. Oraz o rozmowie Putina z Xi i deklaracjach obu stron po tej rozmowie, czyli co Rosja ma do wygrania, jeśli chodzi o jej najlepszego sojusznika. I wreszcie o tym, jak Polska ma zachować niezależności wśród tych wszystkich ruchów i przetasowań...Oczywiście będzie też dyskusja z widzami jak zwykle.Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rozmowywszechnicy #polityka #politykazagraniczna #putin #trump…

1
1026. Bolesław Chrobry i jego królestwo / prof. Przemysław Urbańczyk i Piotr Szczepański 1:24:15

acum 4 zile1:24:15

1:24:15

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Przemysławem Urbańczykiem w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [25 lutego 2025 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/boleslaw-chrobry-i-jego-krolestwo/ Mieszko, twórca państwa, którego granice opisano w Dagome Iudex, umiera. Następcą zostaje Bolesław Chrobry. Sposób, w jaki przejmuje tron po ojcu nie wzbudza sympatii. Ale jest władcą skutecznym, poszerza terytorium państwa, prowadzi politykę imperialną, znają go na wschodnim i zachodnim dworach cesarskich. Kwestia koronacji. Dlaczego stosunki z Ottonem III były dobre, a tak złe z Henrykiem II? Polityka zagraniczna Bolesława. A także o tym jak budowano Polskę na prawym brzegu Wisły. Fatalny testament i jego skutki. Kiedy wymyślono Piastów.Jak "obchodzić" tę rocznicę w naszych małych społecznościach? Zapraszamy na drugą część rozmowy z prof. Przemysławem Urbańczykiem. Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww Przez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody. 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk Jeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz! 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #histolria #chrobry #piastowie #mieszko #koronaja #1025 #bolesławchrobry #ottonIII…

1
1025. Co leży na negocjacyjnych stołach? / Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański 1:46:30

acum 6 zile1:46:30

1:46:30

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [26 lutego 2025 r.]Historia przyśpieszyła. USA rezygnują z prymatu, dokonują rosyjskiego pivotu. No i 30 letnia polska polityka stawiania na sojusz z USA właśnie okazuje się ślepą uliczką. Zapewnienia i poklepywanie po plecach polskiego prezydenta tego nie zmienią. Z drugiej strony ostatnie 8 lat podważania polskich relacji z Zachodem spowodowało, że Polska znacznie utraciła wpływ na wspólne działania czy to w ramach UE czy na budowanie nowych struktur, które by zabezpieczały bezpieczny rozwój przyszłych pokoleń. Zatem co mamy, jakie opcje, możliwości, pomysły, na naszym polskim stole? Rosyjski pivot to zawarcie "szybkiego' pokoju na Ukrainie. Jednak w realpolitik jak jedna strona negocjacji zaczyna się śpieszyć, to druga natychmiast "zwalnia", zwłaszcza gdy, tak jak Rosja nie ma wiele do stracenia. Czyli "szybko", może oznaczać oddajemy wszystko za sukces rozmów. Zwłaszcza gdy oddajemy nie swoje. W ultimatum Putina było żądanie uczynienia z Polski bufora bez obecności zachodnich wojsk... Co może być dla nas na stole w tych rozmowach i ile to jest warte dla każdej ze stron tych negocjacji.A UE? Przeszkadza wszystkim. Chinom, USA, Rosji... Dla wszystkich jest problemem. Dla polskich rolników też. Pewnie się cieszą z tego co się dzieje. Jak UE upadnie to nareszcie będą mogli wolno konkurować z rolnikami z całego świata...Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rozmowywszechnicy #polityka #politykazagraniczna #ukraina #usa #rosja…

1
1024. O pejzażu romantycznym - Barbara Tichy 58:25

acum 12 zile58:25

58:25

Wykład Barbary Tichy, VII Festiwal Sądziedzki „Wespół w Zespół dla Solca”, 25 czerwca 2020 [0h58min]Więcej: https://wszechnica.org.pl/wyklad/o-pejzazu-romantycznym/Barbara Tichy w nagraniu wykładu opowiada o malarstwie krajobrazowym w XIX wieku. Popularny wówczas pejzaż romantyczny sprawił, że stulecie to uchodzi za „złoty wiek” tego gatunku malarskiego. Historyczka sztuki opisuje cechy wyróżniające romantyczne malarstwo krajobrazowe oraz komentuje prace jego polskich reprezentantów, które znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Prelekcja odbyła się w ramach VII Festiwalu Sąsiedzkiego „Wespół w Zespół dla Solca”.Zainteresowanie artystów naturą można zaobserwować już w sztuce starożytnej. Pejzaż był jednak początkowo swego rodzaju dodatkiem, tłem dla głównego tematu dzieła. Jako osobny gatunek malarski zaczął się kształtować dopiero w XV w. Renesansowy humanista Leon Battista Alberti (1404-1472) w traktacie o malarstwie De Pittura napisał, że obraz powinien być oknem na świat.– Praktycznie to okno się otwiera. Stojąc przed obrazem, nasz wzrok ma podróżować w głąb, odkrywać dalekie przestrzenie – mówi Barbara Tichy.Pierwszym „złotym wiekiem” malarstwa krajobrazowego było XVII stulecie, przede wszystkim za sprawą artystów holenderskich. Swój drugi okres rozkwitu ten gatunek malarski miał w XIX wieku, kiedy popularny stał się pejzaż romantyczny.Czym wyróżniał się pejzaż romantyczny na tle poprzednich epok?Historyczka sztuki wskazuje, że nowością w stosunku do poprzednich epok było przywiązywanie przez artystów dużej wagi do studiów plenerowych. Wcześniej malarze również wykonywali szkice z natury, jednak same obrazy powstawały w pracowniach.– Dlatego wcześniej pejzaże są wytworem wyobraźni artysty, a nie naśladowaniem konkretnego miejsca. To pojawia się w XIX wieku – podkreśla prelegentka.Tichy wskazuje, że pejzaż romantyczny oscyluje między dwiema sprzecznościami. Pomiędzy tym, co widzimy na płótnie, czyli pięknem natury, a tym co niewidoczne – emocją, przeżyciem i duchowością.W nagraniu wykładu prelegentka komentuje szerzej dzieła polskich reprezentantów pejzażu romantycznego, których prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie. Należą do nich Wincenty Kasprzycki (1802-1849), Chrystian Breslauer (1802-1882), Wojciech Gerson (1831-1901), Józef Szermentowski (1833-1876), Aleksander Kotsis (1836-1877), Józef Marszewski (1827-1883). Kontekst dla ich twórczości stanowią wybrane dzieła europejskiego malarstwa krajobrazowego znajdujące się w kolekcji MNW.Barbara Tichy – jest historykiem sztuki, pracuje w Muzeum Narodowym w WarszawieStrony współorganizatorów VII Festiwalu Sąsiedzkiego Wespół w Zespół dla Solca:http://www.mdk.waw.pl/index.php/festiwal-sasiedzkihttp://www.koncert-anioly.cba.pl/Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#sztuka #kultura #romantyzm #muzeum #muzeumnarodowe #malarstwo #obrazy #pejzaż #pejzaże…

1
1023. Czy oni nadal są jak my? Burowie i ich relacje z innymi grupami etnicznymi - Jakub Kawczyński 17:00

acum 14 zile17:00

17:00

Wykład Jakuba Kawczyńskiego w ramach konferencji „Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?”, zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22-23 kwietnia 2024 r.]Kim byli Burowie i jak postrzegał ich brytyjski świat? Kolonialna Afryka Południowa była miejscem skomplikowanych relacji między osadnikami holenderskimi, Brytyjczykami oraz rdzennymi mieszkańcami. Jakie stereotypy i uprzedzenia kształtowały opinię brytyjskich podróżników i urzędników o Burach? Czy widziano w nich „braci w cywilizacji”, czy raczej odmieńców niepasujących do imperialnego świata?Zapraszamy na fascynujący wykład, który przeniesie nas w realia XIX wieku i pozwoli spojrzeć na historię Afryki Południowej oczami ówczesnych Europejczyków.Jakub Kawczyński – prezes zarządu Studenckiego Koła Naukowego HistorykówOrganizatorem konferencji było Studenckie Koło Naukowe Historyków UW – najstarsze koło na Uniwersytecie Warszawskim. Rok założenia 1916.Patronem wydarzenia było Muzeum Historii Polski.Organizatorzy pochylili się nad tematyką pogranicza, terenów przygranicznych, występujących tam zjawisk oraz procesów w ujęciu historycznym. Temat pograniczy został ujęty interdyscyplinarnie, choć z naciskiem na badania społeczno-polityczne, gospodarcze lub kulturowe.Komitet Organizacyjny Konferencji: dr Marta Michalska, mgr Grzegorz Garbuz, mgr Franciszek Fortuna, Aleksandra Krukowska, Afra Wierska, Jakub Kawczyński, Jakub Hardecki, Michał Schoeneich, Jakub PytelRada Naukowa Konferencji: dr hab., prof. ucz. Grażyna Szelągowska, dr hab., prof. ucz. Artur Markowski.Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#historia #burowie #wielkabrytania #brytyjczycy #afryka #kolonie #kolonializm…

1
1022. What now my love? / Jerzy Marek Nowakowski i Piotr Szczepański 1:22:20

acum 16 zile1:22:20

1:22:20

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [19 lutego 2025 r.]...now that you left me? śpiewali Elvis Presley i Frank Sinatra. Ale to było w czasach tej dobrej przewidywalnej Ameryki. Czy dziś Ameryka jest aż tak nieprzewidywalna? Czy to prawda, że pewne jest to, że nic nie jest pewne? A może to przesada i lament - wszystko jest bardzo logiczne? Może taktyka negocjacyjna Trumpa będzie skuteczna? Czy, jeśli to nowa Jałta, to gdzie przebiegnie granica? Czy w ogóle dojdzie do jakiegoś porozumienia z Putinem? Na jak długo? Co z Unią Europejską i NATO? A Chiny? A my? Felix Polonia? Jak długo?Dokonamy przeglądu sytuacji i spróbujemy ocenić, na ile "nowa sytuacja jest nowa", jakie elementy przetargowe ma każda ze stron w tej fazie światowego konfliktu o panowanie nad światem...ZapraszamyJeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#polityka #politykazagraniczna #usa #rosja #trump #putin…

1
1021. Choroby zakaźne, podatki i zmiana klimatyczna: rzecz o pułapkach społecznych / Łukasz Afeltowicz 38:55

acum 18 zile38:55

38:55

Wykład Łukasza Afeltowicza, VII Festiwal Sąsiedzki „Wespół w Zespół dla Solca”, 22 czerwca 2020 [0h38min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/choroby-zakazne-podatki-i-zmiana-klimatyczna-rzecz-o-pulapkach-spolecznych/ Socjolog dr hab. Łukasz Afeltowicz tłumaczy w nagraniu wykładu, czym są pułapki społeczne oraz dlaczego jako społeczeństwo w nie wpadamy. Rozważa również, czy jeśli już w pułapce tkwimy, mamy szansę się z niej wydostać. Prelekcja została zarejestrowana podczas VII Festiwalu Sąsiedzkiego „Wespół w Zespół dla Solca”. Pułapki społeczne to sytuacje, w których indywidualna chęć osiągnięcia korzyści uniemożliwia skuteczną realizację działań na rzecz dobra wspólnego. Dr hab. Łukasz Afeltowicz podczas wykładu obrazuje to zagadnienie na przykładzie ściągalności podatków, walki z chorobami zakaźnymi oraz katastrofą klimatyczną. Prelegent wskazuje, że powyższe zagadnienia należą do tzw. nikczemnych problemów (ang. wicked problems), czyli zagadnień trudnych do rozwiązania i zrozumienia z uwagi na swoją złożoność. Przykładowo, odczuwalne skutki katastrofy klimatycznej wydają się odległą perspektywą. Dlatego też, rządom i jednostkom trudno się wyrzec zachowań, który mogłyby wpłynąć na spowolnienie ocieplania się klimatu. Łukasz Afeltowicz rozważa również, czy pułapki społeczne można pokonać. Prelegent deprecjonuje w tym względzie rolę edukacji, która jego zdaniem sprawdza się, gdy stoimy nad krawędzią przepaści, ale jeszcze do niej nie wpadliśmy. Podobnie ocenia tzw. dobry przykład. W przypadku państwa, którego obywatele masowo unikają płacenia podatków, uczciwy płatnik będzie jedynie pośmiewiskiem. Dlatego socjolog podkreśla rolę instytucji w kształtowaniu zachowań społecznych. Rozumie je jednak nie tylko potocznie jako urzędy, ale przede wszystkim zbiór norm obowiązujących w społeczeństwie. Dr hab. Łukasz Afeltowicz – jest filozofem i socjologiem, pracuje w Instytucie Socjologii UMK, interesuje się społecznymi badaniami nad nauką i technologią, socjologią medyczną oraz kognitywistyką, jest m.in. autorem publikacji „Laboratoria w działaniu” oraz „Modele, artefakty, kolektywy” oraz współautorem (wraz z Krzysztofem Pietrowiczem) książki „Maszyny społeczne” Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #filozosia #społeczeństwo #socjologia #choroby #podatki #kryzysy #pułapki #pułapkispołeczne #zaufanie…

1
1020. Opowieść o Hannie Chrzanowskiej, pielęgniarce z wizją służenia chorym / Krystyna Pęchalska 1:48:15

acum 20 zile1:48:15

1:48:15

Wykład Krystyny Pęchalskiej, VII Festiwal Sąsiedzki „Wespół w Zespół dla Solca”, 23 czerwca 2020 [1h48min]https://wszechnica.org.pl/wyklad/opowiesc-o-hannie-chrzanowskiej-pielegniarce-z-wizja-sluzenia-chorym/ Hanna Chrzanowska (1902-1973) uważała, że opieka powinna objąć zarówno ciało, jak i duszę pacjenta. Była aktywną zawodowo pielęgniarką i nauczycielką profesji. Zasłynęła jako twórczyni pielęgniarstwa parafialnego w Krakowie. Kościół katolicki uznaje ją za osobę błogosławioną. Jej postać przybliża Krystyna Pęchalska w nagraniu wykładu zarejestrowanego podczas VII Festiwalu Sąsiedzkiego „Wespół w Zespół dla Solca”. „Co za radość na stare lata dorwać się do chorych: myć, szorować, otrząsać pchły” – pisała w swoich wspomnieniach Hanna Chrzanowska.Pielęgniarka, dzięki pomocy ze strony ówczesnego kard. Karola Wojtyły oraz proboszcza parafii mariackiej ks. Ferdynanda Machaya zorganizowała w latach 50. Krakowie pielęgniarstwo parafialne. W założeniach przedsięwzięcia, które przedstawiła ks. Machayowi, pisała, że pomoc powinna obejmować zarówno ciało jak i duszę chorego. Opieka obejmowała jednak również osoby obojętne religijnie. – Hanna bardzo uczulała, żeby nie nawracać na siłę – mówi Krystyna Pęchalska. Dodaje, że kiedy ze strony niewierzących chorych padały pytania, dlaczego Bóg zezwala na zło i cierpienie, odpowiadała, że to tajemnica. – W ten sposób robi się taką przestrzeń, że opadają emocje z jednej i drugiej strony. Potem można ewentualnie wrócić do tematu i zaproponować spotkanie z kapłanem – tłumaczy. Hanna Chrzanowska i jej biografiaHanna Chrzanowska w 1920 roku skończyła przyspieszony kurs pielęgniarstwa, by nieść pomoc rannym w wojnie polsko-bolszewickiej. W latach 1922-1924 pobierała naukę w Warszawskiej Szkole Pielęgniarstwa. Nauczała w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie. Była aktywnym członkiem Polskiego Stowarzyszenia Pielęgniarek Zawodowych. Uczestniczyła m.in. w pracach nad ustawą o pielęgniarstwie z 1935 roku. Była wieloletnią redaktorką naczelną czasopisma „Pielęgniarka Polska”. W czasie II wojny światowej włączyła się w działalność Rady Głównej Opiekuńczej.Po wojnie uczestniczyła w reaktywacji Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarek i Higienistek, przekształconej w Szkołę Pielęgniarsko-Położniczą. Prowadziła kursy dla pielęgniarek, uczyła również metodyki nauczania.Hanna Chrzanowska była również literatką. Pod pseudonimem Agnieszka Osiecka opublikowała powieści „Niebieski klucz” (1934) i „Krzyż na piaskach” (1938). Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #hannachrzanowska #społeczeństwo #chorzy #pomoc #pielęgniarka #historia…

1
1019. Co się wydarzyło przed rokiem 1025? / prof. Przemysław Urbańczyk i Piotr Szczepański 1:18:11

acum 22 zile1:18:11

1:18:11

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z prof. Przemysławem Urbańczykiem w ramach cyklu #rozmowyWszechnicy [7 lutego 2025 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/co-sie-wydarzylo-przed-rokiem-1025/ Tysiąc lat temu, w roku 1025, w czerwcu, Bolesław Chrobry został koronowanym władcą Polski. Zapowiadane są obchody, konkursy, planowane wydarzenia "patriotyzmy przyszłości i przeszłości". Wszechnica zajmie się tym, dlaczego ten akt (koronacji) był ważny, wszak ojciec Bolesława, Mieszko I stworzył to państwo, a koronowany nie był. A w ogóle to dlaczego Chrobry? I kto go tak nazwał? Jak do tego doszło, co się wydarzyło, skąd się wzięli ludzie, którzy wynieśli Mieszka i Bolesława do tych godności? Z czym musieli się mierzyć? Jakich mieli sąsiadów i jak się z nimi układali. Czy już wtedy istniały interesy strategiczne? Jak je widziano i jak je realizowano? Będzie o naszych przodkach i ojcach założycielach naszego państwa. O tym, czy Chrobry to odpowiedni symbol dla nacjonalistycznych organizacji. O tym jak obchodzić te tysiąc lat w naszym sołectwie czy miasteczku..., i o kontaktach z wikingami... i o małżeństwach dynastycznych w całej Europie... i o wyprawie na Kijów (nie, nie Marszałka Piłsudskiego)... i o współpracy z Niemcami, Węgrami, Rusinami... i o kłótniach z nimi... I jak o tym wszystkim opowiadać dzieciom też będzie. Zapraszamy na rozmowę (albo rozmowy, bo trudno sobie wyobrazić, że ten pasjonujący temat da się omówić w czasie jednego spotkania) Wszechnicy z prof. Przemysławem Urbańczykiem, autorem wielu książek (o nich też będzie), archeologiem i mediewistą. Prof. dr hab. Przemysław Urbańczyk – mediewista i archeolog, profesor zwyczajny Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Instytutu Archeologii i Etnologii PAN. W latach 2017–2023 pełnił funkcję dyrektora Polish Institute of Advanced Studies (PIASt) PAN. Członek Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych PAN wszystkich kadencji, reprezentował Polskę w European Science Foundation, Europa Nostra, ALLEA i ESFRI. Uczestniczył w licznych panelach recenzyjnych, m.in. European Research Council, Irish Research Council oraz Narodowego Centrum Nauki. Współpracował z programem „Horizon 2020” jako ekspert doradczy oraz brał udział w interdyscyplinarnych projektach badawczych. Autor ponad 550 publikacji z zakresu historii i archeologii wczesnego średniowiecza, koncentrujących się na Polsce, Europie Środkowo-Wschodniej, Skandynawii i wyspach północnego Atlantyku. Prowadził badania terenowe m.in. w Polsce, Anglii, Norwegii, Peru, Kuwejcie, na Barbudzie i Islandii. Wypromował 12 doktorów. Odznaczony m.in. Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1991), Złotym Krzyżem Zasługi (1993), Krzyżem Kawalerskim (2015) i Oficerskim (2022) Orderu Odrodzenia Polski. Laureat nagród, w tym Medalu im. Księżnej Aleksandry Ogińskiej (2008) i Nagrody Lednickiego Orła Piastowskiego (2021). Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #historia #mediewista #1025 #chrobry #mieszko #piastowie…

1
1018. Wojna celna i jej skutki / Jerzy Marek Nowakowski, Paweł Wojciechowski i Piotr Szczepański 2:01:50

acum 24 zile2:01:50

2:01:50

Rozmowa Piotra Szczepańskiego z Jerzym Markiem Nowakowskim i Pawłem Wojciechowskim [5 lutego 2024 r.] Niektórzy w Polsce głosili (teraz zamilkli), że USA są w odwrocie, upadają i nie będą w stanie prowadzić skutecznej polityki mocarstwowej. To były błędne opinie. USA są mocne jak nigdy. I to zasługa nie tylko obecnego prezydenta. To skutek mądrej polityki od czasów prezydenta Obamy (reset) poprzez decyzje o wycofaniu wojsk z Iraku i Afganistanu po skuteczną politykę gospodarczą prezydenta Bidena (prezydent Trump nigdy się z tym nie zgodzi). Obecnie USA nie są zaangażowane w żadną wojnę gorącą, niemal wszystkie wojska są "w domu" lub w Europie, gotowe do działania. Gospodarka amerykańska nabiera tempa, a USA coraz lepiej przygotowane do działań wojennych nawet na dwóch frontach. Ameryka ma być znowu wielka, a jednym ze sposobów ma być podniesienie ceł na niektóre towary (należy unikać określeń rodzaju nakładanie cła na państwo) z różnych krajów. Cła mają też być narzędziem nacisku (jak to miało miejsce w przypadku Kolumbii, której reżim dumnie postawił się polityce Pierwszego Gringo). Zatem czas porozmawiać na ile skuteczna może być wojna celna np. z Europą, kto może na tym stracić, a kto zyskać? Czy to jest na rękę Władimirowi Putinowi i dlaczego? I czym się to może skończyć?Rozmawiać będą Jerzy Marek Nowakowski, Paweł Wojciechowski (ekonomista, b. minister finansów) i Piotr Szczepański.Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafwwPrzez portal Patronite możesz wesprzeć tworzenie cyklu #rozmowyWszechnicy nie tylko dobrym słowem, ale i finansowo. Będąc Patronką/Patronem wpłacasz regularne, comiesięczne kwoty na konto Wszechnicy, a my dzięki Twojemu wsparciu możemy dalej rozwijać naszą działalność. W ramach podziękowania mamy dla Was drobne nagrody.2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpkJeżeli robisz zakupy w internecie, możesz nas bezpłatnie wspierać. Z każdego Twojego zakupu średnio 2,5% jego wartości trafi do Wszechnicy, jeśli zaczniesz korzystać z serwisu FaniMani.pl Ty nic nie dopłacasz!3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#rozmowywszechnicy #usa #polityka #wojna #wojnacelna #gospodarka #ekonomia…

1
1017. Ale nam się wydarzyło! Rozmowa z Krzysztofem Margolem, byłym burmistrzem gminy Nidzica 1:00:10

acum 26 zile1:00:10

1:00:10

Rozmowa z Krzysztofem Margolem, byłym burmistrzem gminy Nidzica, 23 czerwca 2020 [1h01min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/ale-nam-sie-wydarzylo-krzysztof-margol-wspomina-poczatki-samorzadu-w-polsce/ Krzysztof Margol, burmistrz miasta i gminy Nidzica w latach 1990-1994, w rozmowie z Piotrem Szczepańskim z Fundacji Wspomagania Wsi wspomina lata swojego urzędowania. – Pierwszy dzień rozpocząłem o 22.30 od spotkania ze strajkującymi rolnikami – opowiada. W 2020 obchodzimy 30 lat istnienia samorządu terytorialnego w Polsce. W 2020 roku obchodzimy 30 lat istnienia samorządu terytorialnego w Polsce. W maju 1990 roku odbyły się pierwsze wybory samorządowe do rad gmin. Krzysztof Margol został wówczas wybrany przez radę na burmistrza miasta i gminy Nidzica. Urząd ten sprawował w latach 1990-1994. Rozmówca Piotra Szczepańskiego wspomina, że praca rozpoczęła się dla niego nietypowo. Policja przyszła po niego na imprezę imieninową u przyjaciółki, gdzie bawił się razem z żoną. – Szukali mnie, bo tego dnia na „7” rozpoczął się strajk rolników. Zrobili blokadę i powiedzieli, ze nie zejdą, dopóki nie porozmawiają z nowo wybranym burmistrzem. To był mój pierwszy dzień urzędowania. Rozpocząłem go o 22.30 od spotkania ze strajkującymi rolnikami – opowiada. Krzysztof Margol wspomina cztery lata burmistrzowania w Nidzicy Nidzica zmagała się wówczas z licznymi problemami. Początek piastowaniu funkcji burmistrza przez Margola przypadł na okres zmian gospodarczych w Polsce, których elementem była likwidacja pegeerów. – Wszystkie miejscowości dookoła to były miejscowości pegeerowskie. To był jeden wielki organizm. Jak to wszystko tąpnęło w gospodarce, to kilka tysięcy ludzi było bez pracy. Bezrobocie rejestrowane sięgało niemal 39 proc. To było coś nie do opisania – mówi. – Kondycja technologiczna, infrastrukturalna miasta też była tragiczna. Mieliśmy niewydolną oczyszczalnię ścieków. Centrala telefoniczna była tylko na 400 numerów. Zgazyfikowanych było ledwie kilka ulic. Ale to było też ogromne wyzwanie. W jednym roku powołaliśmy kilka społecznych komitetów. Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy, w której Krzysztof Margol opowiada o okolicznościach wyboru na burmistrza oraz piastowaniu tego urzędu. Krzysztof Margol – działacz społeczny, pedagog i samorządowiec, burmistrz miasta i gminy Nidzica w latach 1990-1994, współzałożyciel i prezes zarządu Nidzickiej Fundacji Rozwoju „Nida” Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #samorząd #burmistrz #wójt #gmina #krzysztofmargol #nidzica #margol #rozmowywszechnicy…

1
1016. Pochodzenie terytorialne szlachty ukraińskiej w świetle rejestrów podatkowych końca XVIII wieku - Joanna Hryniewicka 20:23

acum 28 zile20:23

20:23

Wykład Joanny Hryniewickiej w ramach konferencji Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu? [22 kwietnia 2024 r.] https://wszechnica.org.pl/wyklad/pochodzenie-terytorialne-szlachty-ukrainskiej-w-swietle-rejestrow-podatkowych-konca-xviii-wieku/Pod koniec XVIII wieku, w kontekście dynamicznych przemian politycznych i administracyjnych, jakie miały miejsce na ziemiach ukraińskich, rejestry podatkowe stały się jednym z kluczowych źródeł informacji o strukturze społecznej i pochodzeniu terytorialnym szlachty ukraińskiej. Analiza tych dokumentów pozwala zrekonstruować zarówno zasięg terytorialny szlacheckich majątków, jak i charakter mobilności tej warstwy społecznej w okresie poprzedzającym upadek Rzeczypospolitej Obojga Narodów.W drugiej połowie XVIII wieku ziemie ukraińskie znajdowały się pod panowaniem Rzeczypospolitej, choć już wkrótce miały przejść pod kontrolę Imperium Rosyjskiego w wyniku rozbiorów. Na terenach takich jak Wołyń, Podole czy Kijowszczyzna, szlachta odgrywała istotną rolę w lokalnych strukturach władzy i administracji. Rejestry podatkowe, które powstawały w ramach reform administracyjnych i spisów ludności, były ważnym narzędziem monitorowania majątków ziemskich i dochodów szlachty.Rejestry podatkowe zawierały szczegółowe informacje o posiadłościach ziemskich, ich lokalizacji oraz przynależności właścicielskiej. Na tej podstawie można wyróżnić kilka głównych obszarów koncentracji szlachty ukraińskiej. Do najważniejszych regionów należały:- Wołyń, który był tradycyjnie jednym z najbardziej zaludnionych i rozwiniętych regionów szlacheckich. Występowały tu zarówno wielkie magnackie fortuny, jak i drobna szlachta.- Podole, znane z żyznych ziem i intensywnej gospodarki rolnej, przyciągało zamożniejsze rody szlacheckie.- Kijowszczyzna, gdzie dominowały mniejsze majątki, co wynikało z burzliwej historii regionu i częstych konfliktów zbrojnych.Rejestry podatkowe pokazują, że szlachta ukraińska nie była jednolitą grupą. Istniały znaczne różnice pomiędzy magnatami, posiadającymi rozległe latyfundia, a drobną szlachtą, która często musiała zabiegać o dochody poza rolnictwem. Szczególnie interesujące są przypadki migracji szlachty, które były związane z zakupem nowych ziem, zawieraniem małżeństw czy poszukiwaniem lepszych warunków ekonomicznych.W analizowanym okresie położenie szlachty ukraińskiej było silnie determinowane przez czynniki polityczne i ekonomiczne. Postępująca centralizacja administracyjna oraz wzrastający nacisk na spisy podatkowe wprowadzały większą kontrolę nad majątkami szlachty. Jednocześnie rosnące zagrożenie ze strony Rosji, a później wcielenie ziem ukraińskich do Imperium Rosyjskiego, wpłynęło na zmiany w strukturze własności i migracje szlachty.Rejestry podatkowe z końca XVIII wieku są cennym źródłem wiedzy na temat pochodzenia terytorialnego szlachty ukraińskiej. Pokazują one nie tylko geografię szlacheckich majątków, ale także dynamikę społeczną tej grupy w czasach intensywnych przemian politycznych. Joanna Hryniewicka - Wydział Historii Uniwersytetu w Białymstoku, wiceprezes Studenckiego Koła Naukowego Historyków Uniwersytetu w BiałymstokuOrganizatorem konferencji było Studenckie Koło Naukowe Historyków UWJeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz:1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewemDarowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr:33 1600 1462 1808 7033 4000 0001Fundacja Wspomagania WsiZnajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historiahttps://anchor.fm/wszechnica-fww-naukahttps://wszechnica.org.pl/#historia #ukraina #pochodzenie #szlachta #podatki #pogranicze…

1
1015. Innowacje napełniające sensem życie seniorów / Marta Białek-Graczyk 40:25

acum 29 zile40:25

40:25

Wykład Marty Białek-Graczyk, VII Festiwal Sąsiedzki „Wespół w Zespół dla Solca”, 18 czerwca 2020 [0h40min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/innowacje-napelniajace-sensem-zycie-seniorow/ Co łączy teatr reminescencyjny ze współdzielonym wózkiem na zakupy z napędem elektrycznym? Wszystko to inicjatywy, które powstały z myślą o osobach starszych w ramach projektu „Generator Innowacji Sieci Wsparcia”. O pomysłach, które się dzięki niemu narodziły, opowiedziała Marta Białek-Graczyk z Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę” – współrealizatora projektu. Nagranie powstało podczas VII Festiwalu Sąsiedzkiego „Wespół w Zespół dla Solca”. Marta Białek-Graczyk przedstawia innowacje społeczne, które powstały z myślą o seniorach w ramach projektu „Generator Innowacji Sieci Wsparcia”. Inicjatywę realizuje Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” oraz PCG Polska. Projekt ma formę konkursu skierowanego do osób indywidualnych, organizacji i firm. Jego celem jest opracowanie rozwiązań, które poprawią jakość życia osób starszych i ich opiekunów, uruchomią lokalne sieci wsparcia czy uczynią instytucje bardziej dostępnymi dla seniorów. Najciekawsze pomysły mogą liczyć na wsparcie finansowe i mentorskie. Innowacje społeczne napełniające sensem życie seniorów W nagraniu wykładu prelegentka opisuje wybrane innowacje społeczne spośród wszystkich, o których więcej można dowiedzieć się na stronie projektu. Przedstawione inicjatywy, oprócz grupy docelowej, posiadają dwie cechy wspólne. Po pierwsze, pomysły są dostępne na otwartych licencjach, w związku z czym można je wdrożyć w swojej społeczności. Po drugie, niezależnie od formy, posiadają walor integrujący realizujących projekt z osobami starszymi, a także umożliwiający tworzenie relacji między seniorami. Wśród przedstawionych przez Białek-Graczyk inicjatyw znalazła się riksza, którą młodzi ludzie wożą seniorów, współdzielony wózek na zakupy z napędem elektrycznym, spotkania muzyczne przeciwdziałające demencji oraz teatr reminescencyjny. Marta Białek-Graczyk – jest twórczynią i prezeską Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”, ukończyła studia socjologiczne na Uniwersytecie Warszawskim oraz dziennikarskie w Collegium Civitas, koordynuje projekty społeczne oraz pisze książki na temat animacji kultury i działań społecznych Strony współorganizatorów VII Festiwalu Sąsiedzkiego Wespół w Zespół dla Solca: http://www.mdk.waw.pl/index.php/festiwal-sasiedzki http://www.koncert-anioly.cba.pl/ Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #innowacje #seniorzy #starośc #senior #sens #życie #ę…

1
1014. Odizolowana społeczność czy bliscy sąsiedzi? - Maciej Kicior 20:23

acum 5 weeks20:23

20:23

Wykład Macieja Kiciora w ramach konferencji "Pogranicza. Tygiel kultur czy beczka prochu?", zorganizowanej przez Studenckie Koło Naukowe Historyków UW i Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego [22 kwietnia 2024 r.] Odizolowana społeczność czy bliscy sąsiedzi? Poszczególne aspekty przenikania się osadników holenderskich Kępy Soleckiej z miejscową ludnością w świetle przywileju magistratu Warszawy z dnia 13 listopada 1628 r. Osadnictwo holenderskie w Polsce, znane jako osadnictwo olęderskie, miało znaczący wpływ na rozwój społeczności lokalnych, szczególnie na terenach nadrzecznych. Olędrzy, zapraszani przez władców i lokalne władze, byli znani ze swoich umiejętności w osuszaniu i zagospodarowywaniu trudnych, podmokłych terenów, co uczyniło ich pożądanymi osadnikami na ziemiach polskich, w tym w okolicach Warszawy. Kępa Solecka, położona w rejonie obecnej Warszawy, była jednym z obszarów, gdzie osiedlali się olędrzy. Teren ten, ze względu na swoje położenie w dolinie Wisły, był narażony na powodzie i wymagał zaawansowanych umiejętności melioracyjnych. Olęderscy osadnicy wprowadzili systemy irygacyjne, wały przeciwpowodziowe oraz techniki uprawy, które pozwalały na skuteczne zagospodarowanie tych ziem. Dokument ten stanowi ważne źródło informacji o relacjach między osadnikami olęderskimi a lokalną ludnością. Przywilej magistratu Warszawy określał prawa i obowiązki obu grup, regulując kwestie współżycia, handlu i zarządzania ziemią. Kluczowe aspekty przywileju: - Autonomia osadników: Olędrzy otrzymywali znaczną swobodę w zarządzaniu swoimi sprawami. Mogli utrzymywać własne zwyczaje, język i organizację wewnętrzną, co sprzyjało zachowaniu ich tożsamości kulturowej. - Zasady współpracy: Dokument regulował stosunki gospodarcze, umożliwiając wymianę dóbr między osadnikami a lokalną ludnością. Osadnicy oferowali swoje produkty rolne oraz usługi związane z melioracją i rolnictwem. - Ochrona przed dyskryminacją: Przywilej gwarantował olędrom bezpieczeństwo prawne, co miało zapobiegać konfliktom z miejscowymi mieszkańcami. Pomimo autonomii, relacje między osadnikami a miejscową ludnością były dynamiczne i oparte na wzajemnej współpracy. Oto kilka przykładów przenikania się tych dwóch grup: - Wymiana gospodarcza: Olędrzy wprowadzali innowacyjne metody rolnicze, z których korzystali także miejscowi. W zamian nabywali produkty i surowce dostępne w regionie. - Wpływy kulturowe: Choć olędrzy zachowywali odrębność kulturową, ich obecność wpływała na lokalne zwyczaje i praktyki, zwłaszcza w dziedzinie gospodarki wodnej. Maciej Kicior - Student III roku Historii na Uniwersytecie Warszawskim. Od roku akademickiego 2024/2025 koordynator Sekcji Badań Historii Nowożytnej. Wielki pasjonat historii nowożytnej, jako epoki otwarcia i wymiany. Jego zainteresowania badawcze obejmują: społeczno-ekonomiczną historię Niderlandów w Epoce Nowożytnej, kolonializm i handel dalekomorski, odkrycia geograficzne i wyprawy eksploracyjne, kolonializm, podróże i turystkę oraz nowożytną kartografię. Organizatorem konferencji było Studenckie Koło Naukowe Historyków UW Jeśli chcesz wspierać Wszechnicę w dalszym tworzeniu treści, organizowaniu kolejnych #rozmówWszechnicy, możesz: 1. Zostać Patronem Wszechnicy FWW w serwisie https://patronite.pl/wszechnicafww 2. Możesz wspierać nas, robiąc zakupy za pomocą serwisu Fanimani.pl - https://tiny.pl/wkwpk 3. Możesz przekazać nam darowiznę na cele statutowe tradycyjnym przelewem Darowizny dla Fundacji Wspomagania Wsi można przekazywać na konto nr: 33 1600 1462 1808 7033 4000 0001 Fundacja Wspomagania Wsi Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #historia #olędrzy #holendrzy #melioracja #dziedzictwo #kępasolecka #przywilej #autonomia…

1
1013. Na pograniczu wschodu i zachodu. Dyplomacja Republiki Raguzy w XV-XVII w. - Marika Smurawa 14:14

acum 5 weeks14:14